Εκθαμβωτικό Πλανητικό Ντουέτο στο Ηλιοβασίλεμα

Το φαινόμενο θα είναι ορατό και από την Ελλάδα.

Περιοδικό Sky & Telescope, 28 Νοεμβρίου 2008
Alan MacRobert, macrobert@SkyandTelescope.com
J. Kelly Beatty, kbeatty@SkyandTelescope.com

Απόδοση Ανδρέας Βαλαδάκης

Τις επόμενες λίγες μέρες όταν μετά το ηλιοβασίλεμα δισεκατομμύρια άνθρωποι σ’ όλο τον κόσμο θα κοιτούν νοτιοδυτικά, θα αναρωτηθούν: «Τι είναι αυτό;».
Αυτό που θα βλέπουν θα είναι μια στενή συζυγία των δύο λαμπρότερων πλανητών: της Αφροδίτης και του Δία. Στις 30 Νοεμβρίου και την 1η Ιανουαρίου οι δύο πλανήτες θα απέχουν μεταξύ τους μόνο όσο είναι το πλάτος ενός δακτύλου μας, όταν το παρατηρούμε με τεντωμένο χέρι.
Επίσης το βράδυ της 1ης Δεκεμβρίου οι κάτοικοι της Αμερικής θα παρατηρήσουν το λεπτό μηνίσκο της νέας Σελήνης να πλησιάζει τους δύο πλανήτες και να σχηματίζεται ένα εντυπωσιακό ουράνιο τρίγωνο. Τότε είναι βέβαιο ότι ακόμα περισσότερα βλέμματα θα στραφούν προς τα κει.
Αν και τα τρία ουράνια σώματα φαίνονται πολύ κοντά μεταξύ τους ωστόσο το φαινόμενο είναι απατηλό. Η Σελήνη απέχει μόνο 400.000 χιλιόμετρα από εμάς, ίσως λιγότερο απ’ όσα χιλιόμετρα θα οδηγήσετε με το αυτοκίνητό σας σ’ όλη σας τη ζωή! Αυτή τη στιγμή η Αφροδίτη είναι 370 φορές μακρύτερα, και απέχει από μας 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Τέλος ο Δίας απέχει 864 εκατομμύρια χιλιόμετρα από εμάς.
Επιπλέον αν και ο Δίας φαίνεται σαν μια μικρή κηλίδα, στη πραγματικότητα η διάμετρός του είναι 40 φορές μεγαλύτερη από της Σελήνης.
Αν τα επόμενα βράδια ο ουρανός είναι συννεφιασμένος μην απογοητευτείτε. Η Αφροδίτη και η νέα Σελήνη θα έχουν άλλη μια θεαματική συνάντηση στο ηλιοβασίλεμα (αν και χωρίς το Δία) της 31ης Δεκεμβρίου, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς!

Περισσότερες Σύντομες Πληροφορίες

• Αυτή είναι η δεύτερη φορά μέσα στο 2008 που η Αφροδίτη και ο Δίας μοιάζουν με ένα φωτεινό «διπλό αστέρα» στον ουρανό μας. Την 1η Φεβρουαρίου εμφανίζονταν μαζί ανατολικά, λίγο πριν την ανατολή του Ηλίου. Εκείνη τη φορά αγκαλιάστηκαν ακόμα περισσότερο – μόλις σε απόσταση μισής μοίρας.
• Την τελευταία φορά που οι δύο πλανήτες συναντήθηκαν μετά το ηλιοβασίλεμα και μπορούσαμε να τους διακρίνουμε ήταν το Σεπτέμβριο του 2005, όταν η απόσταση μεταξύ τους ήταν μόνο 1,5 μοίρα. Την επόμενη φορά που θα πλησιάσουν τόσο πολύ μεταξύ τους και θα μπορούμε εύκολα να τους παρατηρήσουμε μετά το ηλιοβασίλεμα θα είναι το Μάιο του 2013 (η απόσταση μεταξύ τους θα είναι 1 μοίρα).
• Αφού ο Δίας είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης, γιατί φαίνεται αμυδρότερα από την Αφροδίτη; Για δύο λόγους: Πρώτον, η Αφροδίτη είναι πολύ πιο κοντά στη Γη από το Δία. Δεύτερον, επειδή η Αφροδίτη είναι επτά φορές πιο κοντά στον Ήλιο από το Δία, φωτίζεται 49 φορές πιο έντονα απ’ όσο φωτίζεται ο Δίας. Αυτό φαίνεται εύκολα αν στρέψετε ένα τηλεσκόπιο προς τους δύο πλανήτες. Και οι δύο καλύπτονται σχεδόν εξ ολοκλήρου με λευκά σύννεφα. Ωστόσο η Αφροδίτη αστράφτει εκτυφλωτικά ενώ ο Δίας έχει λιγότερο φωτεινή όψη.
• Μια από τις επικρατέστερες αστρονομικές ερμηνείες για το Άστρο της Βηθλεέμ είναι ότι επρόκειτο για μια θεαματική συζυγία της Αφροδίτης και του Δία που συνέβη το 2 π.Χ. (στις 17 Ιουνίου). Εκείνη την περίοδο ο Βασιλιάς Ηρώδης είχε πεθάνει. Ωστόσο αυτό δε συμφωνεί με όσα αναφέρει ο Ματθαίος στο Ευαγγέλιό του σχετικά με τη Γέννηση του Χριστού.